รูปแบบการพัฒนาอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) ด้วยกระบวนการมีส่วนร่วม The Development Model Village Health Volunteers (VHV) , with Participation.

 ดร.ชาญชัย จิวจินดา

Abstract

 การวิจัยเรื่องรูปแบบการพัฒนาอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) ด้วยกระบวนการมีส่วนร่วม มีวัตถุประสงค์ (1) ศึกษาการเข้ามามีส่วนร่วมของอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.)(2) ศึกษาบทบาทหน้าที่และความรับผิดชอบของอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) (3) ศึกษาคุณลักษณะของอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) (4) เสนอยุทธศาสตร์การสร้างผู้นำอาสาสมัครสาธารณสุข (อสม.) ที่สอดคล้องกับบริบทที่เปลี่ยนแปลงไปของสังคมไทย โดยการวิจัยเชิงคุณภาพ (qualitative research) ด้วยวิธีการสัมภาษณ์เจาะลึก (in-depth interview) อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ดีเด่น จังหวัดปทุมธานี ประจำปี 2558 จำนวน 10 คน คัดเลือกจากกองสนับสนุนสุขภาพภาคประชาชน กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข บุคลากรทางด้านสาธารณสุข จาก 7 อำเภอ อำเภอละ 2 คนและประชาชนที่ได้เข้ารับการบริการ จาก 7 อำเภอ อำเภอละ 5 คน

ผลการวิจัยพบว่า (1) อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านส่วนใหญ่ที่ได้รับการคัดเลือกมาจากชุมชนนั้นเป็นบุคคลที่ถูกกลั่นกรองและได้รับการยอมรับจากพื้นฐานของการเป็นคนที่เห็นแก่ส่วนรวม มีน้ำใจและชอบให้ความช่วยเหลือผู้อื่น (2) อาสาสมัครสาธารณสุข มีความสามารถและได้แสดงบทบาทในกิจกรรมที่ทำได้สำเร็จในช่วงระยะเวลาสั้น ๆ งานตามบทบาทหน้าที่และความรับผิดชอบของอาสาสมัครสาธารณสุข จำเป็นต้องใช้เวลาอย่างต่อเนื่องหรือเป็นงานประเภทที่ไม่จบไม่สิ้นและไม่เป็นเวลา ความรู้ความสามารถของอาสาสมัครสาธารณสุข สามารถพัฒนาได้ (3) ควรให้การสนับสนุน สร้างขวัญกำลังใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการสร้างกระบวนการมีส่วนร่วม การสร้างเครือข่ายเพื่อทำประโยชน์ให้ส่วนรวม (4) ควรปรับบทบาทอาสา สมัครสาธารณสุขมาสู่การเป็นผู้ส่งเสริมแนวคิดอาสาสมัครเพื่อสุขภาพ

Keyword : การมีส่วนร่วมของประชาชน, อาสาสมัครสาธารณสุข

Download :  PDF Full Text