ความขัดแย้ง ความรุนแรงและสันติวิธี (Conflict Violence and Peaceful Solution)
บุญส่ง ชเลธร
Abstract
หากกล่าวย้อนหลังไปในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ จะเห็นได้ว่า ความที่มนุษย์เป็นสัตว์สังคมที่จำต้องอยู่ร่วมกัน การอยู่ร่วมกันดังกล่าวมีโอกาสที่จะนำไปสู่ข้อพิพาทได้ ความขัดแย้งเกิดขึ้นได้ตั้งแต่มีมนุษย์ 2 คนในโลกนี้แล้ว (ชัยวัฒน์ สถาอานันท์, 2549) ความขัดแย้งจึงเป็นสิ่งที่อยู่คู่กับสังคมมนุษย์ เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นเป็นธรรมชาติ เนื่องจากธรรมชาติของมนุษย์มักมองหาสิ่งที่ดีกว่าเดิมอยู่เสมอ เมื่อเกิดความสนใจหรือความพอใจที่เหมือนกัน ก็เกิดความร่วมมือ แต่ถึงมีความร่วมมือก็ยังมีการแข่งขัน แต่ถ้าแตกต่างกัน การแข่งขันย่อมเกิด ความขัดแย้งที่มี มีทั้งที่มนุษย์มีต่อธรรมชาติ และมีต่อมนุษย์ด้วยกันเอง
ซึ่งการมองหาสิ่งที่ดีกว่านั้น อาจนำมาซึ่งการพยายามช่วงชิงความได้เปรียบ สะท้อนความเหนือกว่าที่ฝ่ายหนึ่งมีต่ออีกฝ่ายหนึ่ง ยิ่งถ้ามีความเชื่อว่าฝ่ายตนแตกต่างกว่าคนอีกฝ่ายหนึ่ง ฝ่ายตนเหนือกว่าและถูกต้องกว่าอีกฝ่ายหนึ่งตลอดเวลา ก็เป็นการง่ายที่จะยิ่งกระตุ้นให้เกิดการใช้ความรุนแรงเพื่อกำหราบอีกฝ่ายหนึ่ง เป็นการกลับไปขยายความขัดแย้งให้มากขึ้น โดยหากทั้งสองฝ่าย หรือหลายฝ่ายที่เกี่ยวข้องไม่สามารถบริหารความขัดแย้งให้หมดไป หรือเบาบางลงได้ ด้วยการแบ่งปันสิ่งที่ดีกว่าได้อย่างเหมาะสม จนเป็นที่พอใจและยอมรับได้ของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องแล้ว ย่อมก่อเกิดผลกระทบในเชิงลบ ทั้งความแตกแยก การทะเลาะวิวาท ที่อาจนำไปสู่การใช้ความรุนแรง ในระดับบุคคล ก็ถึงขั้นทำร้ายร่างกาย ฆ่าฟันกัน ในระดับประเทศแล้วก็เป็นไปได้อาจนำไปสู่การสู้รบทั้งสงครามขนาดเล็กและสงครามขนาดใหญ่อย่างสงครามโลก
ทั้งนี้มิได้หมายความเสมอไปว่าความขัดแย้งเป็นเรื่องที่จะต้องพัฒนาออกไปในทางลบ เพราะความขัดแย้งแล้วในหลาย ๆ ครั้งสามารถเป็นเรื่องที่กระตุ้นให้เกิดการคิดแก้ไข ปรับปรุง อันนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้นได้ ความขัดแย้งสามารถทำให้เกิดนวัตกรรมการสร้างสรรค์และการเติบโต ความขัดแย้งจึงเป็นเรื่องที่สร้างประโยชน์ได้เช่นกันในหลาย ๆ กรณี
ในส่วนของความขัดแย้งที่ไม่อาจจัดการและควบคุมได้ อันนำไปสู่ความไม่พอใจ ความไม่ไว้วางใจ ที่ท้ายสุดสามารถลุกลามไปสู่ความรุนแรง ที่สร้างความเจ็บปวดและความสูญเสียได้ ดังนั้น ก็เลี่ยงไม่ได้ที่จะมีการพูดถึงการสร้างสันติภาพเพื่อยุติปัญหาความขัดแย้ง เป็นการมองหาทางออกที่ผู้คนจะอยู่ร่วมกันต่อไปได้โดยสงบสุข แม้จะน่าเสียดายที่ว่าสันติภาพที่เกิดมาคู่ขนานไปกับความขัดแย้งนั้น มักจะไม่ถาวรหรือคงทน เพราะไม่ช้าความขัดแย้งก็เกิดขึ้นอีก วกไปวนมาเช่นนี้เสมอก็ตาม
Keyword : ความขัดแย้ง, ความรุนแรง, สันติวิธี
Download : PDF Full Text